Slaap is een van de belangrijkste herstelmechanismen van het menselijk lichaam en essentieel voor herstel, adaptatie en het leveren en verbeteren van topprestaties. Om meer inzicht te krijgen in het belang van slaap voor sportprestatie zijn in dit project 4 onderzoeksvragen centraal gesteld:
1. Hoe tevreden zijn topsporters over hun eigen slaap? En welke invloed hebben omgeving en gedrag op de subjectief ervaren slaapkwaliteit?
2. Hoe veel en hoe diep slapen topsporters? En hoe effectief reageert hun slaap op dagelijkse variatie in trainingsbelasting?
3. Wat is de invloed van meer of minder (diepe) slaap op de prestatie van topsporters?
4. Hoe kan de slaap van topsporters geoptimaliseerd worden, teneinde hun prestaties verder te verbeteren?
Om de eerste drie van deze vragen te beantwoorden is een grootschalige slaap-monitor studie uitgevoerd onder 100 Nederlandse topsporters. De resultaten laten zien dat topsporters weliswaar behoorlijk wat tijd in bed doorbrengen, maar in veel gevallen moeite hebben met inslapen en doorslapen.
Suboptimale slaaphygiëne als gevolg van o.a. training- en wedstrijdtijden, blijkt een negatieve invloed te hebben op de ervaren slaapkwaliteit. Daarnaast lijkt de slaap van topsporters onvoldoende te reageren op variatie in trainingsbelasting. Kleine dagelijkse schommelingen in de slaap (af en toe wat meer, af en toe wat minder) hebben aantoonbaar gevolgen voor cognitief functioneren (bijv. concentratie, alertheid), maar beïnvloeden sport-specifieke prestatie niet of nauwelijks.
Een afsluitende interventiestudie moet uitwijzen of aanbrengen van regelmaat in de blootstelling aan licht kan helpen om de interne klok beter af te stemmen op het opgelegde dagritme en, zodoende, de slaap van topsporters verder kan helpen verbeteren.
Projectleider: dr A. Nieuwenhuys en prof.dr. M.A.J. Kompier (Radboud Universiteit Nijmegen)
Uitvoerend onderzoeker: Melanie Knufinke, MSC. (Radboud Universiteit Nijmegen)
Mede-aanvragers: prof.dr. A.M.L. Coenen (Radboud Universiteit Nijmegen), prof.dr. S.A.E. Geurts (Radboud Universiteit Nijmegen)
Uitgelicht
Artikelen
- Sport nieuwsbriefartikel: Lichtbrillen voor betere (slaap)prestaties van topsporters?
- Slaap en presteren bij topsporters in Sportgericht
Publicaties
- 2018 Journal of Sciences and Medicines in Sport: Train hard, sleep well? Perceived training load, sleep quantity and sleep stage distribution in elite level athletes
- 2017 Journal of Sleep Research: Self-reported sleep quantity, quality and sleep hygiene in elite athletes.
Nieuwsbrieven
CONSORTIUMPARTNERS:
