Processen als globalisering, digitalisering en individualisering hebben verstrekkende gevolgen voor de wijze waarop wij ons tot elkaar verhouden. De aard en omvang van onze sociale betrekkingen, met wie wij ons verbinden en identificeren, en de mate waarop wij ons voor deze en andere collectiviteiten willen inzetten, verandert. Individueel en informeel beoefende sporten als fitness en hardlopen nemen sterk in populariteit toe, terwijl het aantal verenigingsleden in sporten als gymnastiek, zwemmen, volleybal en badminton juist sterk afneemt. Toch kan niet worden gesproken van het einde van lidmaatschap organisaties in de sport. Voetbal-, golf-, hockey- en atletiekverenigingen zagen hun ledental in het afgelopen decennium namelijk sterk stijgen. Waar een deel van de sportverenigingen er dus in slaagt om een groeiend aantal mensen aan zich te binden, worstelt een ander deel met toenemende ledenverloop, een vergrijzend kader en een afnemende ledeninzet. Is er sprake van veranderende betekenissen die mensen toekennen aan lidmaatschap en lidmaatschaporganisaties in zodanige mate dat de vereniging als organisatiemodel op termijn op de helling moet? Moet de sportbond zelf een rechtstreekse relatie met sporters aangaan door individueel lidmaatschap aan te bieden? Om hierop een antwoord te vinden, ontwikkelden sportbonden nieuwe concepten van lidmaatschap. Dit heeft geleid tot een opleving van de aandacht voor de ‘people-cultuur’ van sportverenigingen tegenover de ‘profit-cultuur’ van commerciële sportaanbieders. Tegelijkertijd heeft dit inzicht nieuwe onzekerheid met zich meegebracht: als het verenigingsmodel niet meer werkt en het marktmodel ook niet van toepassing is, hoe moeten sportverenigingen en sportbonden dan inspelen op de ontwikkelingen die gaande zijn?
Doel van het project is om antwoord te geven op de vraag hoe verschillen in ledenbinding van sportverenigingen en sportbonden – en ontwikkelingen hierin – kunnen worden begrepen en beïnvloed, en wat dat zegt over de veranderende betekenis van burgerschap en over de bijdrage van sport(verenigingen) aan de sociale cohesie in de Nederlandse samenleving. Daarnaast zal het project sportverenigingen en sportbonden helpen beter te anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen. Het zal inzicht bieden in welke interventies sportorganisaties kunnen nemen om problemen van ledenbinding aan te pakken, de betekenisgeving aan lidmaatschap en lidmaatschaporganisaties beïnvloeden, en ‘gemeenschapsvormen nieuwe stijl’ ontwikkelen.
Projectleider: prof.dr. M. van Bottenburg (UU)
Mede-aanvragers: prof.dr. P. Hooimeijers (UU), prof.dr. M.A.P. Bovens (UU), dr. S. Verhagen (Hogeschool Utrecht)
Uitgelicht:
Artikelen:
Linken:
- Bekijk de website Lid van de club
CONSORTIUMPARTNERS:
